CHỦ NGHĨA KHẮC KỶ LÀ GÌ ? TẠI SAO LỐI SỐNG NÀY CÀNG TRỞ NÊN PHỔ BIẾN

Trong cuộc sống hiện đại, con người ngày càng phải đối mặt với nhiều áp lực và căng thẳng từ công việc, gia đình, xã hội. Điều này khiến cho nhiều người cảm thấy mệt mỏi, chán nản, thậm chí là tuyệt vọng. Vậy làm thế nào để có thể sống một cuộc sống hạnh phúc và bình an? Chủ nghĩa khắc kỷ (stoicism) có thể là một giải pháp dành cho bạn. Hãy cùng Biluxury tìm hiểu kỹ hơn về trường phái triết học này tại bài viết bên dưới.

1. Chủ nghĩa khắc kỷ là gì?

Chủ nghĩa khắc kỷ là một trong những trường phái triết học cổ đại xuất phát từ Hy Lạp, được sáng lập từ thế kỷ thứ 3 TCN. Trường phái này được coi là giúp con người đạt được cuộc sống hạnh phúc và có ý nghĩa. Nó cũng là nguyên tắc giúp con người vượt qua khổ ải và chấp nhận hiện thực.

Chủ nghĩa khắc kỷ được định rõ bởi nhà triết học Zeno thành Citium, là một nhánh nhỏ của triết học nhằm tôn vinh và nhấn mạnh vai trò của đạo đức trong cuộc sống con người. Ông cho rằng để hạnh phúc, mỗi người cần biết đương đầu với khổ ải và chấp nhận mọi đau buồn của thực tại.

Triết học gia Hy Lạp cũng nhấn mạnh con người là sinh vật xã hội, và việc đối mặt với khó khăn là điều bình thường. Tuy nhiên, cách họ đối mặt với những thách thức này và chấp nhận tự nhiên vốn có sẽ làm họ thoải mái và hạnh phúc hơn. Họ nhấn mạnh rằng để hạnh phúc, con người cần phải trau dồi đức tính tích cực và bỏ qua mọi cảm xúc tiêu cực không cần thiết trong cuộc sống.

Trong môi trường ngày nay với sự phát triển, con người thường bị mê hoặc bởi những đam mê như danh vọng, tiền bạc, quyền lực, và dục vọng, đôi khi quên đi những giá trị nền tảng có trong bản thân mỗi người. Chủ nghĩa khắc kỷ được cho là giúp con người trở nên yêu đời, tích cực, và lạc quan hơn trong cuộc sống. Nhìn nhận những tình huống tiêu cực một cách nhẹ nhàng, dễ chịu hơn, người theo chủ nghĩa này sẽ không để cho cảm xúc tiêu cực "làm cản đường" họ đến hạnh phúc và thành công.

Những người theo chủ nghĩa khắc kỷ có khả năng kiểm soát cảm xúc và suy nghĩ của mình một cách hòa hợp với mọi tình huống tự nhiên. Họ không ép bản thân phải luôn vui vẻ, nhưng cũng không để buồn đau kéo dài. Họ xử lý mọi thứ một cách công bằng, thực tế, không thiên vị, cảm tính và dung túng.

Chủ nghĩa khắc kỷ giúp con người cảm thấy tỉnh táo và sáng suốt hơn khi nhìn nhận mọi thứ từ giá trị tiềm ẩn bên trong, chứ không chỉ là bề ngoài. Họ tin rằng giá trị của một con người được đánh giá qua đạo đức và cách họ đối nhân xử thế, không chỉ là ngoại hình hay vật chất.

2. Nguyên lý cơ bản nhất của chủ nghĩa khắc kỷ là gì?

Chủ nghĩa khắc kỷ có nguyên tắc cốt lõi là chấp nhận mọi thực tại và nguyên lý vận hành của tự nhiên. Người theo chủ nghĩa này nên duy trì tâm trạng "an lành", không bị xáo động bởi những rối ren xung quanh. Mỗi người có những mối bận tâm riêng, và cuộc sống diễn ra tự nhiên theo dòng chảy của nó. Khi gặp những vấn đề không thể kiểm soát, người theo chủ nghĩa khắc kỷ sẽ buông bỏ và vui vẻ chấp nhận thực tại.

Chủ nghĩa khắc kỷ giúp con người nhìn nhận và giải quyết vấn đề cảm xúc bên trong mình. Nguyên lý của chủ nghĩa này là hạn chế cảm xúc tiêu cực, giúp con người tránh được buồn bã và thất bại. Theo cuốn sách The Enchiridion của Epictetus, cuộc sống được chia thành 3 nhóm, và chủ nghĩa khắc kỷ bắt đầu đối diện với vấn đề của cuộc sống từ nhóm 1.

Nhóm 1 bao gồm suy nghĩ và hành vi có khả năng kiểm soát được. Nhóm 2 là công việc có sự góp sức của người khác, mà bản thân chỉ có thể kiểm soát một phần. Nhóm 3 là những yếu tố thuộc về tự nhiên và không thể kiểm soát. Chủ nghĩa khắc kỷ khuyến khích con người quan tâm đến nhóm 1, bỏ qua nhóm 2 và chuẩn bị tâm thế cho nhóm 3.

Chủ nghĩa khắc kỷ nhấn mạnh rằng con người không thể kiểm soát tất cả mọi thứ xung quanh và thường trải qua đau khổ và thất vọng. Quan trọng nhất là chấp nhận rằng cuộc sống hoạt động theo quy luật tự nhiên và chúng ta phải đón nhận những điều thuộc về mình. Khi hiểu rõ giá trị và nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa khắc kỷ, con người có thể kiểm soát cảm xúc, điều chỉnh bản thân để phù hợp với tự nhiên.

Người theo chủ nghĩa khắc kỷ cần đặt ra nguyên tắc trong ứng xử của mình, không quyết định mọi thứ theo cảm tính và không để cảm xúc chi phối. Họ cần mạnh mẽ và quyết đoán đối mặt với mọi khó khăn và thách thức, không để cho những biến cố bất ngờ làm mất đi quyết định.

3. Ưu điểm và nhược điểm của chủ nghĩa khắc kỷ

Chủ nghĩa khắc kỷ, như mọi yếu tố khác trong cuộc sống, cũng mang đến cả ưu điểm và nhược điểm. Quan trọng nhất là người áp dụng nó cần biết cân bằng và hòa hợp cảm xúc cá nhân. Sự lạm dụng có thể dẫn đến chủ quan và vô cảm, trong khi sự chú tâm quá mức vào khuyết điểm có thể làm mất đi sự hạnh phúc và niềm vui trong cuộc sống.

3.1. Ưu điểm

• Tăng khả năng thích ứng với mọi khổ đau

Người áp dụng chủ nghĩa khắc kỷ có thể rèn luyện sự can đảm để đối mặt với thách thức và gian khổ. Họ trở nên lạc quan và không sợ hãi khi đối mặt với những khía cạnh khó khăn của cuộc sống. Họ chấp nhận thực tại và không để những trở ngại ảnh hưởng đến tâm hồn, tự an ủi và đối mặt với thách thức một cách tích cực.

• Nhìn nhận mọi thứ một cách tích cực

Người theo chủ nghĩa khắc kỷ hướng tâm hồn theo những điều tích cực và tốt đẹp nhất. Họ không tránh khỏi cảm xúc, nhưng thay vào đó, họ nhìn nhận sâu rộng, tìm nguyên nhân và giải pháp. Điều này giúp họ giải quyết vấn đề một cách bình tĩnh và hiệu quả.

• Quản lý thời gian tốt

Người chủ nghĩa khắc kỷ trân trọng thời gian và biết cách sử dụng nó một cách hiệu quả. Họ không để những thứ vô bổ làm lạc lõng sự chú ý, tập trung vào những điều quan trọng và có ý nghĩa. Điều này giúp họ duy trì sự tập trung và tránh lãng phí thời gian.

• Làm tăng trí tuệ cảm xúc

Chủ nghĩa khắc kỷ giúp phát triển trí tuệ cảm xúc, giúp kiểm soát và điều chỉnh cảm xúc cũng như suy nghĩ. Những người này có khả năng xử lý thông thái các tình huống, giúp họ đối mặt với thách thức một cách thông thái và ưu tiên công việc quan trọng.

• Chăm chỉ hoàn thành mục tiêu

Chủ nghĩa khắc kỷ rèn luyện khả năng ưu tiên công việc và giúp người áp dụng tập trung và chăm chỉ hơn trong việc theo đuổi mục tiêu. Họ loại bỏ cảm xúc tiêu cực và tập trung vào những điều quan trọng, giúp họ tiết kiệm thời gian và năng lượng cho những việc quan trọng.

Chủ nghĩa khắc kỷ không chỉ tăng cường trí tuệ cảm xúc mà còn giúp người ta linh hoạt trong việc quản lý cảm xúc tiêu cực, giúp họ tập trung vào những điều quan trọng và cần thiết trong cuộc sống hàng ngày.

3.2 Nhược điểm

Chủ nghĩa khắc kỷ, mặc dù mang lại nhiều ưu điểm, nhưng cũng đồng thời mang theo những "nhược điểm" có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của người theo đuổi nó. Mặc dù mục đích chủ yếu của nó là tích cực và hướng đến cuộc sống hạnh phúc, nhưng việc không linh hoạt trong việc áp dụng có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn.

• Tính cạnh tranh cao

Những người hành động theo chủ nghĩa khắc kỷ có thể thể hiện tính kiêu ngạo và mong muốn tranh giành. Điều này xuất phát từ tính cách cứng rắn và quyết liệt của họ. Sự nỗ lực không ngừng để đạt được mục tiêu khiến họ trở nên có ambicione và luôn khao khát dẫn đầu. Tuy nhiên, điều này cũng có thể khiến họ áp đặt áp lực không cần thiết lên bản thân và ảnh hưởng đến mối quan hệ cá nhân.

• Cảm xúc vô cảm

Người theo chủ nghĩa khắc kỷ thường bị mô tả là vô cảm do khả năng kiểm soát cảm xúc quá tốt. Sự phản ứng bình thản của họ trong những tình huống khó khăn có thể làm cho người khác cảm thấy họ không quan tâm. Mặc dù họ có thể tích cực và chấp nhận mọi biến cố, nhưng đôi khi sự cứng nhắc và thiếu linh hoạt có thể làm tăng sự không thoải mái cho những người xung quanh.

• Áp lực vì phải thành công

Người chủ nghĩa khắc kỷ không chỉ chịu áp lực từ sự cạnh tranh mà còn từ chính những kỳ vọng và mong đợi của bản thân. Sự khao khát muốn kiểm soát mọi thứ và trở thành phiên bản xuất sắc nhất khiến họ luôn đối mặt với áp lực và căng thẳng. Mục tiêu không ngừng và mong muốn không ngừng thành công có thể khiến họ mệt mỏi và cảm thấy căng thẳng, đặt ra những gánh nặng không cần thiết lên đời sống của họ.

4. Những quan niệm sai lầm về chủ nghĩa khắc kỷ

Chủ nghĩa khắc kỷ, mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho con người, giúp họ có một tâm hồn vững vàng, bình tĩnh trước những khó khăn của cuộc sống, nhưng cũng gặp phải một số hiểu lầm.

• "Khắc kỷ" là tách biệt khỏi thế giới

Nhiều người hiểu lầm rằng chủ nghĩa khắc kỷ khiến con người trở nên cô lập và không quan tâm đến thế giới xung quanh. Thực tế, chủ nghĩa này khuyến khích nhìn nhận và sống hài hòa với cuộc sống tự nhiên, không phải là sự tách biệt.

• "Khắc kỷ" là vô cảm, lạnh lùng

Chủ nghĩa khắc kỷ thường bị hiểu lầm là lối sống thờ ơ và lạnh lùng. Tuy nhiên, nó không dạy con người trở nên vô cảm mà chỉ giúp kiểm soát cảm xúc hiệu quả hơn. Người theo chủ nghĩa này vẫn biết giữ được sự ấm áp và quan tâm.

• "Khắc kỷ" là khắc nghiệt, ích kỷ

Chủ nghĩa khắc kỷ thường bị hiểu lầm là làm con người trở nên khắc nghiệt và ích kỷ. Thực tế, nó nhấn mạnh vào việc rèn luyện sức mạnh và kỷ luật bản thân để vượt qua khó khăn, đồng thời tôn trọng và yêu thương người khác.

• "Khắc kỷ" là muốn gì được đó

Một quan điểm sai lầm là người khắc kỷ không cần nỗ lực và chỉ chờ đợi số phận. Ngược lại, họ là những người luôn nỗ lực và kiên trì đối mặt với khó khăn, không ngần ngại đối diện với áp lực để đạt được mục tiêu, nhưng họ cũng biết rõ về giới hạn và tập trung vào những điều quan trọng nhất.

5. Một số cách để rèn luyện chủ nghĩa khắc kỷ

Để phát triển chủ nghĩa khắc kỷ, cần học cách từ bỏ những cảm xúc tiêu cực và trở lại giá trị cơ bản của cuộc sống. Điều này bao gồm việc loại bỏ sự ham mê với vật chất và đối mặt với mọi tình huống một cách tự nhiên và bình tĩnh.

5.1. Trân trọng mọi giây phút đáng quý

Cuộc sống là một món quà quý giá, và để phát triển chủ nghĩa khắc kỷ, cần biết ưu tiên và tận hưởng mỗi khoảnh khắc. Quản lý thời gian, ưu tiên công việc quan trọng, và sống đúng giá trị là cách để trân trọng mọi giây phút. Sống có đạo đức và quan tâm đến người thân giúp cuộc sống trở nên tích cực.

5.2. Đặt ra những nguyên tắc cho bản thân

Người muốn thành công cần xây dựng những nguyên tắc và kỷ luật sống. Điều này không chỉ giúp định rõ mục tiêu và giới hạn của bản thân mà còn tránh xa khỏi những ham muốn ngắn hạn. Có nguyên tắc và kỷ luật giúp phát triển và trở thành người có trách nhiệm, hữu ích cho xã hội.

5.3. Nắm được điểm mạnh của mình

Lắng nghe và hiểu bản thân là quan trọng để phát triển chủ nghĩa khắc kỷ. Phát huy đặc điểm tích cực, cùng với việc cải thiện những điểm yếu, giúp kiểm soát cảm xúc một cách hiệu quả. Việc này giúp tăng cường sự tự tin và độc lập trong cuộc sống hàng ngày.

5.4. Đối đầu với thách thức

Cuộc sống đầy sóng gió, và chủ nghĩa khắc kỷ khuyến khích đối mặt với thực tế một cách mạnh mẽ. Bình tĩnh đối mặt với khó khăn, không sợ hãi giúp con người sống tích cực và hạnh phúc. Sự tự chủ và ý chí mạnh mẽ giúp vượt qua những thách thức.

5.5. Chấp nhận những điều không hài lòng

Để phát triển chủ nghĩa khắc kỷ, quan trọng là biết chấp nhận những điều không như ý trong cuộc sống. Không lúc nào có thể kiểm soát mọi thứ, và chấp nhận điều này giúp giữ được sự tích cực và hạnh phúc trong cuộc sống. Tiếp tục hướng đến những điều tích cực và không bao giờ từ bỏ trước khó khăn là chìa khóa để sống theo chủ nghĩa khắc kỷ.

Chủ nghĩa khắc kỷ không phải là một tư tưởng xa xôi, mà thực tế là một lối sống hiện thực. Nếu bạn đang cảm thấy mệt mỏi và chán nản, hãy thử áp dụng chủ nghĩa khắc kỷ và tích hợp triết lý này vào cuộc sống hàng ngày của bạn. Đừng quên theo dõi ngay Biluxury để không bỏ lỡ bất kỳ thông tin hữu ích và những xu hướng mới nhất của giới trẻ được cập nhật mỗi ngày.